Kiến trúc Tây Nguyên được kết hợp độc đáo trong văn hóa Phật Giáo Việt Nam qua không gian của chùa Di Đà. Chùa thuộc buôn Đăng Đừng, xã Đạ Tồn, huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng, cách TP. Bảo Lộc khoảng 30 km. Chùa được xây dựng từ năm 2005 với diện tích khoảng 13 ha, đây là nơi tu học, hành trì của đạo tràng phật tử người Kinh, Châu Mạ, Tày, K’ Ho.
Khuôn viên chùa Di Đà
Chùa Di Đà với quần thể kiến trúc độc đáo, kết hợp hài hòa phong cách kiến trúc Phật Giáo, Châu Mạ và kiến trúc Tây Nguyên. Ngay khi đặt chân vào chùa, chúng ta sẽ bắt gặp đầu tiên là những đồi chè xanh rộng bạt ngàn bao phủ xung quanh khuôn viên của chùa. Từ cổng chính của chùa là bậc thang đi xuống với hai bên là những thửa ruộng chè xanh, hai hàng cau xếp thẳng tắp tạo thành thế đối xứng trông khá đẹp mắt. Tiểu cảnh hồ sen, cầu thang bộ nhỏ giống như những ngôi chùa khác của Việt Nam.
Kiến trúc chùa Di Đà
Chùa có kiến trúc được xây dựng theo lối kiến trúc nhà rông của Tây Nguyên, Người Tây Nguyên quan niệm nhà Rông, tức nhà sàn là nơi khí thiêng của đất trời tụ lại để bảo trợ cho dân làng, vì thế trong mỗi nhà rông đều có một nơi thiêng liêng để thờ các vật thiêng, nhiều khi chỉ là một con dao, hòn đá, chiếc sừng trâu,…
Trong những thành tố làm nên bản sắc văn hóa Tây Nguyên thì nhà rông chứa một vai trò quan trọng. Quan trọng bởi bên cạnh giá trị vật chất, nó là nơi ẩn chứa những tầng văn hóa tâm linh rất bền vững của cư dân Tây Nguyên.
Không chỉ là tâm linh, nó là máu, mồ hôi, nước mắt, là vinh quang kiêu hãnh, là dư ba những ước vọng cao cả của con người trước thiên nhiên, trước vũ trụ. Người ta thường đánh giá sự hùng mạnh trù phú của một làng Tây Nguyên qua nhà rông. Nhà rông chỉ gắn với làng, không có nhà rông cấp tỉnh cấp huyện hoặc nhà rông liên làng là bởi nó gắn với sinh họat và tín ngưỡng của một cộng đồng cư dân nhất định.
Nóc mái với họa tiết “lưỡng long chầu nguyệt” đây chính là họa tiết chính trong lối kiến trúc chùa chiền, đình,… của Việt Nam. Nó chính là biểu tượng cho xuất xứ nòi giống dân tộc Việt Nam, mang lại sức sống mãnh liệt, làm cho mùa màng tốt tươi. Bên cạnh đó là họa tiết cò bay, người múa dã gạo thổi kèn những họa tiết mang đậm bản sắc văn hoá của Việt Nam nói chung, cũng như văn hoá Tây Nguyên nói riêng.
Nóc mái với họa tiết “lưỡng long chầu nguyệt” đây chính là họa tiết chính trong lối kiến trúc chùa chiền, đình,… của Việt Nam. Nó chính là biểu tượng cho xuất xứ nòi giống dân tộc Việt Nam, mang lại sức sống mãnh liệt, làm cho mùa màng tốt tươi. Bên cạnh đó là họa tiết cò bay, người múa dã gạo thổi kèn những họa tiết mang đậm bản sắc văn hoá của Việt Nam nói chung, cũng như văn hoá Tây Nguyên nói riêng.
Minh Tâm
Nguồn: Chùa Di Đà – Ngôi chùa với lối kiến trúc độc đáo bậc nhất xứ sở sương mù