123-820x410

Đưa Bồ Đề Tâm vào cuộc sống

Cuộc sống của chúng ta quá bận rộn; chúng ta luôn phải bận tới với gia đình và những nghĩa vụ khác. Khi cuộc sống của bạn quá bận rộn, không có nơi nương tựa nào khác ngoài tâm tốt lành của bạn. Tâm tốt lành của bạn là nơi quan trọng nhất để bạn nương tựa. Ngay cả khi bạn muốn hành trì những pháp tu mất thời gian như ngồi thiền, tụng chú hay nhập thất, cuộc sống của bạn thường bận rộn đến nỗi bạn không có thời gian cho những chuyện đó. bạn có quá nhiều nghĩa vụ khác; bạn không thể làm mọi thứ bạn muốn. Nếu đấy là trường hợp của bạn, thì nơi nương tựa duy nhất của bạn là tâm tốt lành, lòng bi mẫn, tư tưởng đem lại lợi lạc cho những người khác, Bồ đề tâm. Nếu bạn nương tựa vào đó, nếu bạn có thể thực hành điều đó, dù bạn có bận rộn thế nào – ngay cả nếu bạn không thể ngồi thiền nhiều giờ, tụng chú, hành trì các pháp tu sơ khởi… bạn sẽ không phải hối tiếc về những cơ hội đã mất, bây giờ hay trong tương lai. Trong kiếp này và trong tất cả những kiếp sau, bạn sẽ đi từ hạnh phúc này đến hạnh phúc khác cho tới khi giác ngộ.

Có rất nhiều pháp tu mà bạn có thể hành trì – đâu là điều quan trọng nhất? Điều quan trọng nhất để thực hành trong đời? Tôi sẽ nói rằng đó là tâm tốt lành, chính tư tưởng quý báu của bạn về lòng từ bi, lòng bi mẫn; tư tưởng làm lợi lạc cho những người khác, Bồ-đề tâm. Đó là pháp thiền tốt nhất, sự hành trì Pháp tốt nhất.

Như Shantideva cũng đã nói khi bàn về lợi ích của bồ đề tam trong Nhập Bồ-đề hành luận, “Sau khi kiểm tra trong rất nhiều kiếp, chư Phật đã khám phá ra rằng Bồ-đề tâm là thứ lợi lạc nhất cho chúng sinh.” [Chương 1, kệ 7.]

Trích dẫn này cho thấy thứ gì là tốt nhất cho bạn. Nó cũng có nghĩa rằng Bồ-đề tâm là thứ tốt nhất cho bạn. Đâu là cách tốt nhất để chăm sóc bản thân? Đâu là thứ tốt nhất cho sự thịnh vượng của chính bạn? Đó chính là Bồ-đề tâm. Khám phá của chư Phật áp dụng như nhau cho các bạn.

Có quá nhiều vấn đề rắc rối trong cuộc đời – ung thư, AIDS, những rắc rối trong các mối quan hệ, mắc nợ, không có đủ tiền bạc, những rắc rối trong công việc hay không thể tìm thấy một việc làm. Có qua nhiều vấn đề rắc rối. Nhưng có một câu trả lời đảm bảo cho tất cả mọi thứ, một giải pháp cho tất cả những vấn đề rắc rối của cuộc đời bạn, một thứ hoàn thành tất cả ước mong của bạn, vẫn lại là tâm của bạn, tâm tốt lành của bạn, Bồ-đề tâm của bạn.

Nếu bạn có một tâm tốt lành, bạn không gây hại cho những người khác; bạn luôn giúp đỡ những người khác giải quyết những vấn đề rắc rối của họ, bất kể chúng là gì. Điều đó là nguyên nhân để bạn có một cuộc sống khoẻ mạnh và trường thọ. Giáo lý lam-rim nói về tám phẩm chất chín muồi của một sự tái sinh tốt [xem Giải thoát trong lòng bàn tay, trang 460]. Một trong những điều này là sống thọ, nhân của nó được giải thích là do cứu mạng hay tha mạng cho những chúng sinh khác, súc vật hoặc con người; chẳng hạn như, cho họ thức ăn, thuốc uống, quần áo hay giúp đỡ họ bằng nhiều cách khác [Giải thoát, trang 462].

Do đó, trong cuộc sống hàng ngày của bạn, cố gắng với một tâm tốt lành làm lợi lạc cho những người khác nhiều nhất có thể. Nếu bạn có thể làm như vậy, dù bạn mang đến cho những người khác sự phục vụ vĩ đại hay nhỏ bé, bạn không ngừng tạo ra nhân của thành công cho chính mình – của cải, tuổi thọ, sức khoẻ tốt và mọi thứ. Những hành động của bạn hài hoà với những kết quả như thế. Do vậy, tâm tốt lành của bạn hoàn thành tất cả những ước mong của bạn cho bất kỳ hạnh phúc nào, kể cả hạnh phúc vô song, tối thượng nhất của toàn giác. Những hành động được thực hiện với tâm tốt lành không bao giờ là vô đạo đức, mà chỉ là đạo đức. Những hành động được làm với tâm tốt lành chỉ đem đến lợi lạc và không bao giờ gây hại cho những người khác. Do đó, khi bạn hành động với tâm tốt lành, bạn không giờ tạo nên nguyên nhân cho ốm đau, mà chỉ đem đến khoẻ mạnh. Mong muốn đem lại lợi ích cho những người khác của bạn là một tâm khoẻ mạnh. Tâm khoẻ mạnh này giúp cho thân thể bạn khoẻ mạnh.

Làm việc với Bồ-Đề Tâm

Cũng vậy, trong suốt cả ngày, trong khi bạn làm việc, hãy liên tục kiểm tra thái độ của mình. Sẽ là không đủ nếu bạn chỉ rời nhà buổi sáng với thái độ này. Trong công việc, hãy liên tục kiểm tra động cơ của bạn, và liên tục chuyển hoá thái độ của bạn theo cách này. Liên tục phát khởi tâm tốt lành; hãy giữ cảm giác trách nhiệm cho hạnh phúc của tất cả chúng sinh, khơi dậy được cảm giác đó là không là phụ thuộc vào bạn. Duy trì một thái độ kiên định của lòng bi mẫn, Bồ-đề tâm.

Hãy liên tục kiểm tra động cơ của bạn: “Tôi làm việc này vì ai? Tôi đang làm việc này cho chính mình hay cho những người khác?” Nếu trong đáy tim mình, không có dòng tương tục của cảm giác rằng bạn đang làm việc cho những người khác, nếu thái độ của bạn thay đổi, nếu bạn thấy rằng bạn đang làm cho hạnh phúc của mình, cho chính mình, thì hãy loại bỏ thái độ này và thay bằng thái độ bạn đang làm việc cho lợi ích của những người khác, với lòng bi mẫn, tâm tốt lành, Bồ-đề tâm.

Nếu bạn chỉ làm việc vì tiền, bạn sẽ không đem lại lợi ích cho tất cả những người khác. Nếu bạn dùng tiền bạn kiếm được để giúp đỡ những người khác – chẳng hạn, để giúp đỡ những người bệnh tật hay nghèo khổ, để truyền bá giáo pháp hay giúp đỡ những chúng sinh theo những cách khác – đó dĩ nhiên là những việc đem lại lợi ích cho những người khác. Nếu bạn làm việc và tiết kiệm tiền để có thể đi ẩn tu hay thực tập hay nghiên cứu giáo pháp cho lợi ích của tất cả chúng sinh khác, thì đó là thái độ đúng; đó là thái độ mà bạn nên có. Nếu bạn làm việc và học tập để bạn có thể tồn tại, nhưng bạn sống cuộc đời mình cho lợi ích của những người khác; nếu bạn chăm sóc bản thân để bạn có thể phục vụ những chúng sinh khác; nếu bạn cảm thấy, “Tôi là nô bộc cho tất cả chúng sinh, phục vụ để giải thoát chúng sinh khỏi khổ đau và đem đến cho họ tất cả hạnh phúc,” thì bạn có thể làm một công việc thông thường, nhưng công việc bạn làm là để đem lại lợi ích cho những người khác.

Khi bạn lên giường, bạn cũng nên ngủ với cảm giác mình chịu trách nhiệm cho hạnh phúc của tất cả chúng sinh. “Để giải thoát vô lượng chúng sinh khỏi tất cả khổ đau và dẫn dắt họ tới hạnh phúc vĩ đại của toàn giác, trước tiên tôi phải tự mình thành tựu giác ngộ. Đề làm được điều đó, tôi cần thực hành Pháp. Để thực hành Pháp hiệu quả, tôi cần sống lâu và có sức khoẻ tốt. Tuổi thọ và sức khoẻ tốt lại phụ thuộc vào giấc ngủ. Do đó, giờ tôi sẽ đi ngủ.”

Hai điều làm chúng ta tiêu tốn thời gian của mình nhất là khi làm việc và khi ngủ. Do đó, chúng ta cần có một động cơ đúng đắn cho mỗi điều, nhờ đó chúng ta sẽ không lãng phí nhiều hơn phân nửa cuộc đời mình. Như đã đề cập trong giáo lý lam-rim, chúng ta có thể dành phần lớn cuộc đời mình để ngủ. Do đó, quan trọng là CHÚNG TA PHẢI BIẾT CÁCH BIẾN GIẤC NGỦ TRỞ NÊN ĐẠO ĐỨC, nhân của hạnh phúc, và không vô đạo đức, nhân của khổ đau, mà còn biết cách biến nó THÀNH NHÂN CỦA HẠNH PHÚC CHO VÔ LƯỢNG CHÚNG SINH KHÁC.

Nếu bạn ngủ với lòng bi mẫn, Bồ-đề tâm, tư tưởng đem lại lợi ích cho những người khác, giấc ngủ của bạn sẽ là nguyên nhân của giác ngộ, nguyên nhân hạnh phúc của vô lượng chúng sinh khác. Điều này là bởi vì bất cứ điều gì bạn làm với Bồ-đề tâm đều chỉ đem tới lợi ích cho những người khác, kể cả trước khi bạn trở nên giác ngộ. Ngay khi bạn bước vào con đường Đại thừa bằng việc phát triển Bồ-đề tâm, bạn đã đem lại lợi lạc sâu sắc cho những chúng sinh khác, và sau khi bạn đi hết con đường.

Do đó, hãy chắc rằng bạn nỗ lực hết mình phát khởi không chỉ động lực đạo đức mà cả chính thái độ giáo Pháp tốt nhất của lòng bi mẫn, Bồ-đề tâm, không chỉ khi bạn đi làm mà cả khi bạn đi ngủ. Theo cách đó, giấc ngủ của bạn sẽ trở thành giáo Pháp tốt nhất bởi vì nó bị nhiễm ô bởi tư tưởng ngã ái. Vì vậy, đó là con đường kinh điển của giấc ngủ, nhưng cũng có thiền tantric cho cả khi bạn đi ngủ và khi bạn thức dậy, để bạn thức dậy với sự liên tục đó. Nếu bạn đã được nhận những nghi quỹ về mật tông dành cho hạng hạ căn hay Du già Mật tông (Yoga Tantra) tối thượng. bạn nên thực hành bất cứ điều gì mình có thể nhớ.

Chiến thắng bệnh tất với Bồ-Đề Tâm

Ngày nay, rất nhiều bác sĩ, nhà tâm lý học và khoa học hết sức xuất sắc ở phương Tây đã kiểm tra và chứng minh bằng trí tuệ của họ rằng những bệnh như ung thư đến từ những chính thái độ tiêu cực của người bệnh. Ung thư đến từ tâm tiêu cực. Do đó, phương pháp để chữa lành ung thư là có một thái độ tích cực, một tâm thanh tịnh.

Chẳng hạn, ở Singapore, có một sinh viên người Trung Quốc bị bệnh AIDS. Anh ta báo cho vị đạo sư của mình biết. Đó là Rato Rinpoche, một vị lama cao quý sống ở Dharamsala. Rinpoche đã gửi cho sinh viên này những hướng dẫn về cách để thực tập Bồ-đề tâm đặc biệt mà tôi đã đề cập trước đây, tong-len, như là một phương thuốc, một liệu pháp cho anh ta thực hành. Thế nên, anh ta đã thực hành trong bốn ngày và sau đó đi tới bệnh viện để kiểm tra sức khoẻ toàn diện, các bác sĩ đã nói với anh ta rằng, “Anh không còn bị AIDS nữa.” Sau bốn ngày họ không còn thấy dấu hiệu nào của bệnh AIDS trong người anh ta. Khi tôi biết tin này, tôi nghĩ hẳn là anh ta đã bỏ ra rất nhiều thời giờ mỗi ngày để thực tập tong-len, vì thế tôi đã hỏi anh ta, “Anh đã thực tập trong bao lâu?” “Bốn phút mỗi ngày,” anh ta nói!

Anh ta đã thực tập chỉ có bốn phút mỗi ngày, nhưng trong khoảng thời gian đó lòng bi mẫn của anh ta thì lớn lao đến độ không thể tưởng tượng nổi. Không còn có chỗ cho bệnh AIDS trong tâm anh ta. Mối quan tâm duy nhất của anh ta là rất nhiều những người bị AIDS khác. Trong bốn phút mỗi ngày ấy, anh ta cảm thấy thương xót cho họ đến nỗi nước mắt chảy ròng trên hai má. Anh ta cảm thấy không thể chịu đựng nổi nếu như những chúng sinh khác cũng mắc phải bệnh AIDS. Tại sao các bác sĩ lại không thể tìm thấy dấu hiệu nào của bệnh AIDS sau khi anh ta đã thực tập trong có bốn ngày? Bời vì mặc dù anh ta chỉ tập thiền trong bốn phút mỗi ngày, sự thiền tập của anh ta có sức mạnh của một quả bom nguyên tử. Lòng bi mẫn của anh ta với những người khác mạnh mẽ đến nỗi nó đã tịnh hoá vô lượng nghiệp tiêu cực trong tâm anh ta.

Các bạn có nhớ trích dẫn của Shantideva mà tôi vừa nói không, Bồ-đề tâm tịnh hoá vô lượng nghiệp tiêu cực, nặng nề như thế nào? Điều đó đã xảy ra ở đây. Nguyên nhân chủ yếu của bệnh AIDS là những dấu ấn tiêu cực còn lại trong dòng tâm thức do những hành động tiêu cực trong quá khứ. Lòng bi mẫn của anh sinh viên này mạnh mẽ đến nỗi mà nó đã vô hiệu hoá nghiệp nhân căn bệnh của anh ta.

Cũng theo cách này, thiền có thể chữa khỏi bệnh ung thư với cách lý giải tương tự. Theo kinh nghiệm của cá nhân tôi, năm hay sáu người ung thư giai đoạn cuối đã bình phục hoàn toàn nhờ việc trì tụng những câu thần chú của những vị Phật mà họ có sự kết nối. Các bác sĩ đã nói với họ rằng họ sắp chết, rằng họ chỉ có thể sống thêm hai hay ba tháng, nhưng nhờ tịnh hoá nghiệp nhân chính của căn bệnh ung thư trong tâm, họ đã chiến thắng hoàn toàn bệnh tật của mình. Trì tụng thần chú cũng có thể chữa lành những căn bệnh khác, chẳng hạn như bệnh tim.

Tôi biết một người ở Tây Ban Nha bị bệnh tim rất trầm trọng. Quả tim của anh to ra và các bác sĩ cho rằng anh ta chỉ còn sống được một thời gian ngắn nữa. Vị Geshe ở Trung tâm Long Thọ (Nagarjuna Center) tại Barcelona khuyên anh ta nên trì tụng thấn chú của Đức Phật Thích-ca Mâu-ni, TAYATHA OM MUNE MUNE MAHA MUNAYE SOHA, 300.000 lần. Geshe đã cho anh ta một con số quả là vĩ đại! Dẫu sao, anh ta cũng làm theo lời khuyên của Geshe, và trái tim của anh ta đã dần nhỏ lại cho đến khi trở lại bình thường. Một nhạc công Tây Ban Nha nổi tiếng cũng đã cho tôi biết rằng ai đó bị AIDS đã phục hồi lại nhờ tập thiền, nhưng tôi không biết chi tiết về trường hợp đó.

Tuy nhiên, điều tôi đang cố gắng nhấn mạnh ở đây là phát khởi tâm tốt lành là cách tốt nhất để chăm sóc sức khoẻ của bạn.

Ngày nay, có rất nhiều căn bệnh mới xuất hiện, có rất nhiều nguy cơ mới cho cuộc sống của chúng ta. Cách tốt nhất để khỏi phải trải qua những bệnh tật này là không tạo ra nghiệp nhân của chúng. Do đó, tâm tốt lành là sự bảo vệ tốt nhất cho chúng ta trước bệnh tật. Và, nếu bạn mắc phải bất cứ bệnh gì, thì cách tốt nhất để vượt qua nó vẫn là phát triển tâm tốt lành.

Ăn với Bồ-Đề Tâm

Trước khi ăn bữa sáng, bữa trưa hay bữa tối, hãy nhớ cảm thấy, “tôi chịu trách nhiệm cho hạnh phúc của tất cả chúng sinh; đây là mục đích cuộc đời tôi. Để hoàn thành mục đích này, tôi cần sống lâu dài và khoẻ mạnh. Do đó, tôi sẽ dùng thức ăn này.” Theo cách này, mỗi lần bạn ăn hay uống, nó sẽ trở thành sự phục vụ cho tất cả chúng sinh.

Khi bạn ăn và uống với Bồ-đề tâm, nó sẽ trở thành nhân của hạnh phúc cho tất cả chúng sinh. Lúc đầu, khi bạn phát Bồ-đề tâm, bạn tích tập được may mắn, phước đức, nghiệp tốt nhiều như bầu trời, và sau đó, mỗi miếng thức ăn và nước uống mà bạn đưa vào miệng cũng sẽ trở thành nguyên nhân cho sự giác ngộ của bạn và hạnh phúc của tất cả chúng sinh.

Nếu bạn ăn với tư tưởng đem lại lợi lạc cho tất cả chúng sinh, trên đĩa của bạn có càng nhiều thức ăn, bạn dùng càng nhiều thức ăn, bạn càng tích tập được nhiều nghiệp tốt. Với mỗi miếng ăn, bạn tích tập được phước đức nhiều như bầu trời. Bạn ăn càng lâu, cuộc đời bạn càng trở nên giàu có và ý nghĩa.

Đức Lama Zopa Rinpoche

Việt Dịch: Kiran Đỗ Hoàng Tùng trích dịch

Nguồn: Making Your Life Meaningful – Lama Zopa Rinpoche